เกอิชาฝึกหัดจะถูกเรียกว่า “ไมโกะ (Maiko : 舞妓)” ส่วนมากพวกเธอก็จะถูกผูกมัดด้วยสัญญากับโอกิยะที่อาศัยอยู่ ช่วงนี้เธอจะไม่มีอุปกรณ์ประกอบอาชีพเป็นของตัวเอง ทั้งอาหาร กิโมโน โอบิ หรือแม้แต่ค่าเล่าเรียนศิลปะเฉพาะทางล้วนเป็นของโอกิยะทั้งสิ้น เนื่องด้วยค่าใช้จ่ายเหล่านี้ต่อไมโกะหนึ่งคนนั้นสูงมาก พวกเธอจึงต้องแบกรับหนี้สินเหล่านี้ และจ่ายคืนให้โอกิยะด้วยค่าจ้างที่เธอได้รับจากการทำงานเป็นเกอิชาฝึกหัด แต่เมื่อใดที่เธอได้รับการเลื่อนขั้นขึ้นเป็นเกอิชาเต็มตัว และจ่ายเงินคืนให้โอกิยะครบแล้ว เธอก็สามารถออกจากโอกิยะ ไปอาศัยอยู่ด้วยตนเอง และทำงานเป็นเกอิชาที่ไม่ต้องพึ่งพาสำนักอีกต่อไป นั่นหมายความว่าเธอจะได้รับเงินทั้งหมดจากการทำงานเป็นรายรับ แต่ก็ต้องแลกกับรายจ่ายค่าอาหาร เครื่องแต่งกาย และค่าเล่าเรียนทั้งหมดเช่นกัน
ก่อนจะได้เป็นไมโกะ จะต้องผ่านขั้นแรกซึ่งก็คือการเป็น “Shikomi (仕込み)” หรือขั้นเตรียมการก่อน หน้าที่ของ Shikomi คืองานบ้านและการศึกษาศิลปะขั้นพื้นฐาน แต่ยังไม่ได้รับอนุญาตให้ทำงานได้เช่นไมโกะหรือเกโกะ จากนั้นจะเริ่มการฝึกอย่างเป็นทางการด้วยการเป็น “Minarai (見習い)” ซึ่งแปลตรงตัวได้ว่า “การเรียนรู้จากการดู” หน้าที่ในขั้นนี้คือการดูและศึกษาการทำงาน การพูดคุยกับแขกของรุ่นพี่ไมโกะและเกโกะในงานเลี้ยงแบบญี่ปุ่น (Ozashiki : お座敷) การทำเช่นนี้จะช่วยให้ Minarai ได้ศึกษาการทำงานจริงๆ ของไมโกะ เกโกะ และศึกษาในตัวตนของลูกค้า แม้ว่า Minarai ได้เข้าร่วมงานเลี้ยง แต่ความสามารถของพวกเธอก็ยังไม่ได้รับการยอมรับถึงระดับนั้น และพวกเธอจะแต่งกายไม่เหมือนไมโกะหรือเกโกะ เหตุเพราะเป็นความตั้งใจจะทำให้แขกสังเกตและพูดถึงเธอ Minarai มักถูกจ้างไปด้วย แต่อาจไม่ได้รับการเชิญอย่างเป็นทางการในฐานะแขกของงานเลี้ยง เพราะแต่เดิม Minarai จะตามพี่สาว (รุ่นพี่ไมโกะหรือเกโกะ [Onee-san : お姉さん]) ไปที่งานเลี้ยงเพื่อศึกษาการทำงานของรุ่นพี่โดยเฉพาะ โดยมีค่าจ้างเพียงหนึ่งในสามของค่าจ้างปกติเท่านั้น อีกประการหนึ่งคือ Minarai มักไปร่วมงานเลี้ยงในที่เฉพาะที่ถูกกำหนดไว้ เรียกว่า Minarai-chaya (見習い茶屋) และถูกอบรมสั่งสอนโดยคุณแม่ (Okaa-san : お母さん) ที่หมายความถึงผู้ดูแลโอกิยะ ด้วยเหตุนี้พวกเธอจะได้เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ เรื่อยๆ เช่น การพูดคุยหรือเกมในงานเลี้ยง ซึ่งไม่มีสอนในโรงเรียน ตลอดระยะเวลา 2 สัปดาห์หรือมากกว่านั้นของการเป็น Minarai
Minarai
หลังจากผ่านขั้น Minarai มาแล้ว พวกเธอจะได้รับการเลื่อนขั้นเป็นเกอิชาฝึกหัดหรือ “ไมโกะ” ที่แปลว่าเด็กร่ายรำ ขั้นนี้อาจกินระยะเวลายาวนาวถึง 5 ปี มีการเรียนรู้ผ่านรุ่นพี่ไมโกะหรือเกโกะ โดยอาศัยความสัมพันธ์ฉันท์พี่สาวน้องสาว (Imouto-san : 妹さん) เป็นสำคัญ รุ่นพี่ไมโกะหรือเกโกะจะคอยแนะนำรุ่นน้องถึงทุกสิ่งที่ต้องใช้กับการทำงานใน Hanamachi (花街 ชื่อเรียกโดยทั่วไปของแหล่งเกอิชา) ทั้งมารยาทในพิธีชงชา การบรรเลง Shamisen การร่ายรำ ทักษะการพูดคุย และอื่นๆ โดยการเป็นไมโกะจะต้องผ่านการเรียนรู้มากมายซึ่งมีองค์ประกอบสำคัญ 3 ประการคือ การเรียนรู้ศิลปะในโรงเรียนสอนเฉพาะทางที่มีในทุกๆ Hanamachi การเรียนรู้ในการให้ความบันเทิงจากการทำงานหรือจากรุ่นพี่ และการเรียนรู้ทักษะทางสังคมใน Hanamachi อันซับซ้อน ซึ่งอาจได้มาจากการเดินไปทำงานผ่านถนนที่เต็มไปด้วยนักท่องเที่ยว การพบปะหรือรับของขวัญจากแฟนคลับ ที่มีความสำคัญสำหรับพวกเธอในการสร้างเครือข่ายสนับสนัน เพื่อให้สามารถอยู่รอดต่อไปได้ในฐานะเกอิชา
ปัจจุบันไมโกะถูกยกให้เป็นสิ่งที่สวยงามในสายตาชาวต่างชาติและนักท่องเที่ยว ลักษณะของไมโกะแตกต่างจากเกโกะค่อนข้างมาก ปกกิโมโนสีแดงถูกดึงต่ำลงไปด้านหลัง เน้นให้เห็นผิวบริเวณต้นคอ ซึ่งเป็นสิ่งดึงดูดใจในสมัยก่อน ไมโกะยังทาแป้งขาวบนทั้งใบหน้าและคอ โดยจะเว้นให้เหลือผิวจริงบ้างด้วยการทาแป้งเป็นสองแฉก หรือสามแฉกในโอกาสพิเศษ กิโมโนของไมโกะจะเน้นสีสัน สวมคู่กับโอบิที่มัดด้วยเงื่อนที่มีความยาวถึงข้อเท้า และรองเท้า Okobo (おこぼ) ที่สูงเกือบ 10 เซนติเมตร ด้วยลักษณะของกิโมโนและรองเท้าที่หนัก จึงทำให้ไมโกะสามารถเดินได้ด้วยก้าวเล็กๆ เท่านั้น ส่วนทรงผมนั้นมีหลายทรงสำหรับไมโกะ หลักๆ คือ 5 ทรง ซึ่งจะเปลี่ยนไปตามโอกาสและความอาวุโส เรียกทรงผมเหล่านี้รวมๆ ว่า Nihongami (日本髪) ประดับด้วยดอกไม้ประดิษฐ์ (Kanzashi : かんざし) และเพราะทรงผมแบบญี่ปุ่นโบราณนั้นทำยากและแพงมาก ทำให้ไมโกะจะต้องรักษาผมของพวกเธอไว้ให้คงอยู่ 1 สัปดาห์ ด้วยการนอนบนหมอนสูง (Takamakura : 高枕) และสามารถสระผมพร้อมทำผมใหม่ได้เพียง 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ โดยมีอีกจุดประสงค์หนึ่งเพื่ออนุรักษ์วิถีชีวิตแบบโบราณให้คงอยู่ต่อไป
หมอนสูง (Takamakura)
เมื่อไมโกะมีอายุได้ 20-21 ปีแล้ว เธอจะได้เข้าพิธี Erikae (衿替 แปลตรงตัวว่า “การเปลี่ยนปกกิโมโน”) เพื่อเลื่อนขั้นขึ้นเป็นเกอิชาเต็มตัว โดยจะต้องผ่านการเป็นไมโกะมาแล้ว 3-5 ปี ขึ้นอยู่กับว่าเธอเริ่มเป็นไมโกะตั้งแต่อายุเท่าใด เพราะ Hanamachi ในเกียวโต กำหนดให้ไมโกะมีอายุมากที่สุดได้ 21 ปี หากถึงกำหนดแล้วต้องได้รับการเลื่อนขั้นเป็นเกโกะ และประกอบอาชีพนี้ต่อไปได้จนกว่าเธอจะลาออก
Fumiou, Tai Sakura Okiya
ขอขอบคุณข้อมูลดีๆ จาก Wikipedia
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น